Spis treści
Co to są wzorce czasownikowe?
Wzorce czasownikowe stanowią fundament poprawnej gramatyki angielskiej, dyktując strukturę, w jakiej czasowniki łączą się ze sobą. Regulują one, kiedy użyć bezokolicznika z „to”, kiedy bez „to”, a w jakich sytuacjach stosowna jest forma gerund. Dobra znajomość tych wzorców jest nieodzowna, aby:
- tworzyć gramatycznie poprawne zdania,
- unikać wpadek językowych.
Weźmy na przykład konstrukcję „czasownik + dopełnienie + to-bezokolicznik” lub „czasownik + dopełnienie + bezokolicznik bez to„. Dodatkowo, po pewnych czasownikach naturalnie występuje gerund. Dlatego, jeśli aspirujesz do płynnego i poprawnego posługiwania się językiem angielskim, opanowanie wzorców czasownikowych jest absolutną koniecznością. Inwestycja w ich zrozumienie, z pewnością zaprocentuje swobodą w wyrażaniu myśli.
Jakie są najpopularniejsze wzorce czasownikowe w języku angielskim?
Najpopularniejsze konstrukcje czasownikowe to kilka kluczowych schematów, które warto znać. Możemy wyróżnić następujące konstrukcje:
- konstrukcje z bezokolicznikiem z „to” – charakterystyczne dla czasowników wyrażających pragnienie lub intencję, np. *want to do*,
- bezokolicznik bez „to” – występuje po czasownikach modalnych oraz niektórych innych, np. *let do*,
- gerund (czasownik z końcówką „-ing”, pełniący rolę rzeczownika), np. *enjoy doing*,
- czasownik + dopełnienie + bezokolicznik z „to” – po czasowniku pojawia się osoba lub przedmiot, a następnie czynność, np. *advise somebody to do something*,
- konstrukcje z „that-clause” – wprowadzają zdanie podrzędne, np. *I think that…*.
Należy pamiętać, że niektóre czasowniki mogą zmieniać swoje znaczenie w zależności od tego, czy towarzyszy im gerund, czy bezokolicznik z „to”. Klasycznym przykładem jest słowo „remember”. „I remember doing something” oznacza, że pamiętamy o wykonanej czynności, podczas gdy „I remember to do something” sygnalizuje, że pamiętamy o konieczności wykonania czegoś. To istotna różnica, którą warto zapamiętać.
Jak działają wzorce z gerundem w konstrukcjach czasownikowych?

Konstrukcje z gerundium, czyli formami czasownikowymi z końcówką „-ing” pełniące rolę rzeczowników, pojawiają się w języku angielskim w określonych kontekstach. Spotykamy je przede wszystkim po konkretnych czasownikach, takich jak:
- enjoy,
- avoid,
- consider,
- mind,
- finish,
- dislike.
Co więcej, gerundium często występuje po przyimkach. Charakterystyczna jest również struktura: „czasownik + dopełnienie + gerund”, gdzie dopełnienie odnosi się bezpośrednio do czynności wyrażonej przez gerundium. Po czasownikach takich jak:
- dislike,
- hate,
- imagine,
- keep,
- mind,
- prevent
użycie gerundium jest bardzo naturalne, co ilustruje przykład: I dislike waking up early (Nie lubię wczesnego wstawania). Warto jednak pamiętać, że zastosowanie gerundium zamiast bezokolicznika z „to” może diametralnie zmienić znaczenie zdania. Na przykład, „stop smoking” oznacza rzucenie nałogu palenia, natomiast „stop to smoke” wskazuje na zatrzymanie się w celu zapalenia papierosa. Dlatego też świadomy wybór formy czasownika jest kluczowy dla poprawnej komunikacji.
Jakie czasowniki stosują 'czasownik + obiekt + gerund’?
Czasowniki, po których naturalnie występuje konstrukcja „czasownik + dopełnienie + gerund”, obejmują takie słowa, jak:
- dislike,
- hate,
- imagine,
- involve,
- keep,
- mind,
- prevent.
Warto zauważyć, że dopełnienie w tym układzie zazwyczaj wskazuje na osobę lub rzecz, która jest obiektem danej czynności, wyrażonej właśnie przez gerundium. Weźmy przykład: „I hate him telling me what to do” (Nie cierpię, kiedy on mi mówi, co mam robić). Mówiąc krótko, wyrażamy tu silną niechęć. Albo „They kept me waiting for hours” (Kazali mi czekać godzinami). To świetna ilustracja tej zasady w praktyce. Ta gramatyczna struktura pozwala precyzyjnie zdefiniować, kto lub co podlega określonej czynności.
Do innych czasowników, które często pojawiają się w tym kontekście, możemy zaliczyć:
- remember,
- resent,
- risk,
- stop.
Warto te słowa zapamiętać, ponieważ często przydają się w codziennej komunikacji.
Jak zmienia się znaczenie czasowników w zależności od gerund lub to-infinitive?

Rozumiem, że zastanawiasz się, jak zmienia się sens czasownika w zależności od tego, czy występuje z gerundium (formą z „-ing”), czy z bezokolicznikiem z „to”. To naprawdę ma spore znaczenie dla interpretacji zdania. Weźmy na przykład słowo „remember”.
Kiedy łączymy „remember” z gerundium, mówimy o przywoływaniu wspomnień z przeszłości. „I remember meeting her” oznacza po prostu, że pamiętam nasze spotkanie. Z kolei użycie „remember” z bezokolicznikiem „to” sygnalizuje pamięć o powinności, o czymś, co musimy zrobić. „I must remember to call her” to nic innego jak: „Muszę pamiętać, żeby do niej zadzwonić”.
Podobny mechanizm obserwujemy z czasownikiem „stop”. „Stop” w połączeniu z gerundium oznacza zakończenie jakiejś czynności. Mówiąc „I stopped smoking”, informujemy, że rzuciliśmy palenie. Natomiast „stop” z bezokolicznikiem „to” mówi o zatrzymaniu się w jakimś celu. Na przykład, „I stopped to buy milk” – zatrzymałem się, aby kupić mleko. Jak widzisz, intencja gra tu kluczową rolę.
Kolejny przykład to czasownik „try”. „Try” z gerundium, jak w „Try doing something”, sugeruje przeprowadzenie eksperymentu. Mówiąc „Try turning it off and on again”, radzimy komuś „Spróbuj wyłączyć i włączyć to ponownie”. Z drugiej strony, konstrukcja „try to do something” wyraża dążenie do zrealizowania czegoś. „Try to be quiet” to po prostu wezwanie: „Postaraj się być cicho”. Krótko mówiąc, to kontekst ostatecznie determinuje znaczenie słowa „try”.
Jak wyglądają konstrukcje 'czasownik + obiekt + to-infinitive’?
Konstrukcja składająca się z czasownika, dopełnienia i bezokolicznika z „to” ma pewne charakterystyczne cechy. Rozpoznasz ją po tym, że bezpośrednio po czasowniku występuje dopełnienie, po którym następuje bezokolicznik z partykułą „to”.
Najczęściej spotkasz ją z czasownikami wyrażającymi:
- prośby,
- polecenia,
- oczekiwania,
- zgody.
Do typowych przykładów należą słowa takie jak: *advise* (radzić), *allow* (pozwalać), *want* (chcieć), *need* (potrzebować) i *would like* (chcieć). Przyjrzyjmy się, jak ta konstrukcja wygląda w praktyce.
Na przykład: „I advise you to be careful” (Radzę ci zachować ostrożność). Albo: „They allow us to use their car” (Pozwalają nam korzystać ze swojego samochodu). Inny przykład: „She wants him to go” (Ona chce, żeby on poszedł).
Warto jednak pamiętać, że po niektórych z tych czasowników można również zastosować formę z „-ing” (gerundium), co jednak modyfikuje strukturę zdania i jego sens. Przykładowo, zamiast „I advise you to be careful” (Radzę tobie być ostrożnym), możesz powiedzieć „I advise being careful” (Radzę być ostrożnym). W drugim przypadku, charakterystyczna dla omawianej konstrukcji sekwencja „czasownik + dopełnienie + bezokolicznik z 'to'” już nie występuje.
Jakie czasowniki wymagają 'czasownik + obiekt + to-infinitive’?
Konstrukcja składająca się z „czasownika + dopełnienia + bezokolicznika z 'to'” to niezwykle użyteczne narzędzie w języku angielskim. Jej charakterystyczną cechą jest umiejscowienie dopełnienia – osoby lub rzeczy – bezpośrednio po czasowniku, po którym następuje bezokolicznik z „to”, co precyzyjnie określa, kto jest odpowiedzialny za daną czynność. Jakie czasowniki najczęściej spotkasz w tym układzie? Warto zapamiętać następujące słowa:
- advise (doradzać),
- allow (pozwalać),
- ask (prosić),
- beg (błagać),
- cause (powodować),
- command (rozkazywać),
- encourage (zachęcać),
- expect (oczekiwać),
- forbid (zabraniać),
- force (zmuszać),
- hire (zatrudniać),
- instruct (instruować),
- invite (zapraszać),
- need (potrzebować),
- order (rozkazywać),
- permit (zezwalać),
- persuade (namawiać),
- remind (przypominać),
- teach (uczyć),
- tell (mówić),
- want (chcieć),
- warn (ostrzegać),
- would like (chcieć).
Spójrzmy na przykłady, które zilustrują te zasady. Weźmy zdanie: „I advised him to study harder” (Poradziłem mu, aby pilniej się uczył). Widzimy tutaj, że „him” pełni rolę dopełnienia, a „to study” wskazuje, że to właśnie on ma się uczyć. Inny przykład: „They allowed us to leave early” (Pozwolili nam wcześniej wyjść). W tym przypadku „us” jest dopełnieniem, a „to leave” odnosi się do nas. Należy pamiętać o jednej istotnej kwestii: po niektórych z wymienionych czasowników dopuszczalna jest forma z „-ing” (gerund), choć wtedy zmienia się konstrukcja zdania. Przykładowo, zdanie „I advise being careful” (Radzę być ostrożnym) różni się od „I advise you to be careful” (Radzę ci być ostrożnym). W pierwszym przypadku brakuje dopełnienia pomiędzy czasownikiem a formą z „-ing”.
Co to jest infinitive without to i jakie czasowniki go używają?
Infinitive without to, znany również jako bezokolicznik zerowy, to elementarna forma czasownika, pozbawiona przedimka „to”. Stosowany jest po określonych czasownikach oraz w konkretnych strukturach gramatycznych. Ale po jakich konkretnie?
Przede wszystkim, po czasownikach modalnych:
- can,
- could,
- may,
- might,
- must,
- shall,
- should,
- will,
- would.
Zawsze występuje bezokolicznik bez „to”. Na przykład: „I can swim”. Albo: „You should go”.
Kolejna grupa to czasowniki let, make, help, które rządzą się swoimi prawami.
Zacznijmy od let. Używamy go w konstrukcji „let + osoba + bezokolicznik”. Na przykład: „Let me go.” Następnie mamy make, który tworzy konstrukcję „make + osoba + bezokolicznik”. Na przykład: „She made him clean the room.”
W przypadku help sprawa jest bardziej elastyczna, ponieważ mamy do czynienia z konstrukcją „help + (osoba) + bezokolicznik (z „to” lub bez)”. Zatem: „He helped me (to) carry the bags.” Użycie „to” po „help” jest tutaj opcjonalne.
Na koniec, warto wspomnieć o czasownikach zmysłów: see, hear, feel, watch. Po nich także może występować bezokolicznik zerowy, opisujący czynność, która ma miejsce w danym momencie. Przykład: „I saw him leave.” Zwróć uwagę na to, jak to funkcjonuje. Pamiętając o tych regułach, z pewnością będziesz posługiwać się językiem angielskim poprawnie.
Jakie czasowniki stosują formę 'czasownik + obiekt + infinitive without to’?
Konstrukcja składająca się z czasownika, dopełnienia i bezokolicznika bez partykuły „to” jest charakterystyczna dla kilku czasowników w języku angielskim. Do tej grupy zaliczają się między innymi *let*, *make* i *help*. Przyjrzyjmy się bliżej, jak one funkcjonują.
Zacznijmy od *let*, który oznacza „pozwalać” i zawsze wymaga obecności dopełnienia. Weźmy za przykład zdanie: „Let me go” (Pozwól mi iść). Jak widać, jest to dość proste.
Kolejny czasownik to *make*, który na język polski tłumaczymy jako „zmuszać”. Ilustruje to przykład: „They made him do it” (Oni zmusili go, żeby to zrobił). Esencjalnie i bez zbędnych komplikacji.
Na koniec *help*, czyli „pomagać”. W tym przypadku zasady są nieco bardziej liberalne. Możemy powiedzieć: „I helped her fix the car” (Pomogłem jej naprawić samochód), ale równie dobrze możemy użyć formy „I helped her to fix the car”. Użycie „to” jest tutaj opcjonalne, co daje pewną swobodę.
Jak wyglądają ćwiczenia z wzorcami czasownikowymi?
Ćwiczenia, które pomagają opanować wzorce czasownikowe, mogą być różnorodne. Ich nadrzędnym celem jest utrwalenie poprawnego stosowania struktur gramatycznych, co jest kluczowe dla płynnego posługiwania się językiem. Jakie formy ćwiczeń są najpopularniejsze?
- Uzupełnianie luk: w tego typu zadaniach naszym zadaniem jest wstawienie brakującej formy czasownika – na przykład gerund lub bezokolicznik – w odpowiednie miejsce zdania. To zadanie wymaga solidnej znajomości reguł gramatycznych. Konieczne jest, by znać zasady języka,
- Transformacja zdań: tutaj przekształcamy zdanie, wykorzystując konkretny wzorzec czasownikowy. Przykładowo, możemy zamienić konstrukcję z bezokolicznikiem na równoważną konstrukcję z gerundem. To świetny sposób na zrozumienie elastyczności języka,
- Wybór poprawnej formy: spośród kilku podanych opcji, uczeń szuka tej jednej, właściwej formy czasownika, np. „to go” lub „going”. To ćwiczenie uczy precyzji i zwracania uwagi na szczegóły,
- Tworzenie zdań: samodzielnie budujemy zdanie, opierając się na zadanym wzorcu czasownikowym. Dzięki temu rozwijamy umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy teoretycznej. To ćwiczenie sprawdza, czy umiemy zastosować zasady w praktyce.
Reasumując, ćwiczenia na wzorce czasownikowe mają jeden podstawowy cel: nauczyć nas, jak używać konkretnych form czasownikowych po określonych słowach. To umiejętność nieoceniona w efektywnej komunikacji.
Jakie są przykłady gier do testowania wzorców czasownikowych?
Gry edukacyjne, skupiające się na wzorcach czasownikowych, to fantastyczny sposób, by połączyć przyjemne z pożytecznym. Wiele z nich przybiera postać wciągających quizów interaktywnych, w których zadaniem gracza jest wskazanie poprawnej formy czasownika w danym zdaniu. To zaskakująco prosta, a zarazem niezwykle skuteczna metoda nauki! Możliwe jest również rozwijanie kreatywności poprzez tworzenie własnych opowiadań, skoncentrowanych na konkretnych wzorcach gramatycznych. Wyzwaniem może być na przykład napisanie krótkiej historii, w której używa się wyłącznie czasowników w czasie przeszłym. Inną opcją są gry karciane, gdzie celem jest przyporządkowanie czasownika do odpowiedniej formy, takiej jak gerundium lub bezokolicznik – to doskonały trening spostrzegawczości i logicznego myślenia. Dodatkowo, dostępne są gry planszowe, w których poszczególne pola zawierają pytania związane z różnymi wzorcami czasownikowymi. Poprawna odpowiedź nagradzana jest możliwością przesunięcia pionka do przodu. Głównym zamierzeniem tego typu gier jest uczynienie procesu nauki bardziej interesującym i angażującym. Chodzi o to, by w efektywny sposób utrwalać wiedzę o wzorcach czasownikowych w języku angielskim, udowadniając, że nauka wcale nie musi być nudna, a wręcz przeciwnie – może być naprawdę ekscytująca!
Jakie formaty quizów są związane z wzorcami czasownikowymi?
Sprawdzanie wiedzy z zakresu wzorców czasownikowych może przybierać różnorodne formy. To doskonały sposób na utrwalenie zasad gramatyki. Często spotykamy:
- testy wielokrotnego wyboru, gdzie zadaniem jest wskazanie poprawnej formy czasownika,
- zadania z lukami, które wymagają samodzielnego wpisania właściwego czasownika w odpowiedniej formie gramatycznej,
- ćwiczenia polegające na dopasowywaniu, w których łączymy czasowniki z odpowiadającymi im konstrukcjami gramatycznymi,
- transformacje zdań, które zmuszają do przekształcania wypowiedzi z wykorzystaniem konkretnych wzorców czasownikowych,
- zadania, które koncentrują się na identyfikacji błędów – trzeba w nich wyłowić niepoprawne formy czasownikowe.
Tego typu testy i ćwiczenia mogą skupiać się na konkretnych, subtelnych kwestiach, jak np. różnice w użyciu gerund i bezokolicznika, ale mogą też obejmować szerszy zakres struktur gramatycznych. Warto również wspomnieć o quizach online, które zapewniają natychmiastową informację zwrotną, co znacząco przyspiesza proces uczenia się i pozwala na bieżąco korygować ewentualne błędy.
W jaki sposób uczniowie mogą uczestniczyć w testach wzorców czasownikowych?

Uczniowie dysponują bogatym wachlarzem metod na doskonalenie znajomości schematów czasownikowych. Sposoby te uwzględniają zróżnicowane preferencje edukacyjne i bogactwo dostępnych materiałów. Podczas lekcji języka angielskiego nauczyciele regularnie wplatają w tok zajęć ćwiczenia poświęcone czasownikom. Ponadto, zadania domowe skupiające się na wzorcach czasownikowych umożliwiają uczniom utrwalenie przyswojonej wiedzy we własnym tempie i w zaciszu domowym. Interaktywne platformy edukacyjne online oferują testy i ćwiczenia, które od razu informują o poprawności odpowiedzi, wskazując obszary wymagające dodatkowej pracy. Alternatywą, która angażuje i bawi, są gry edukacyjne, takie jak quizy, gry karciane czy też tworzenie opowiadań z użyciem konkretnych struktur gramatycznych. Co więcej, praca samodzielna i w grupach sprzyja wymianie wiedzy i wspólnemu rozwiązywaniu problemów. Kluczowe jest, aby testy i ćwiczenia były dostosowane do poziomu zaawansowania uczniów i obejmowały różnorodne typy zadań, takie jak:
- uzupełnianie,
- przekształcanie zdań,
- wybór właściwej formy czasownika,
- samodzielne konstruowanie zdań.
Dzięki tej różnorodności uczniowie mogą uczyć się efektywniej i bardziej kompleksowo.